Στάδια Ανάπτυξης του Ανθρώπου
Η ανάπτυξη του ανθρώπου είναι μια συνεχής, πολυδιάστατη διαδικασία που αφορά όχι μόνο το σώμα, αλλά και τη νόηση, την ψυχολογία και την κοινωνική προσαρμογή. Διακρίνεται σε τρεις βασικές φάσεις:
- 1η φάση: Ανάπτυξη – Από τη σύλληψη έως περίπου το 20ό έτος ζωής.
- 2η φάση: Ωριμότητα – Από 21 έως 35 ετών.
- 3η φάση: Ευθραυστότητα / Γηρατειά – Από τα 36 έτη έως το τέλος της ζωής.
Τομείς Ανάπτυξης
Η ανάπτυξη δεν είναι μόνο σωματική. Περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τομείς:
- Ανάπτυξη δεξιοτήτων
- Νοητική ανάπτυξη
- Σωματική / κινητική ανάπτυξη
- Ψυχολογική / πνευματική ανάπτυξη
- Νευρολογική ανάπτυξη
- Κοινωνική ανάπτυξη
Ο ρυθμός της ανάπτυξης διαφέρει από άτομο σε άτομο· ωστόσο τα στάδια μέσα από τα οποία περνάμε είναι κοινά για όλους.
Περίοδοι Ανάπτυξης
- Ενδομητρική / προγεννητική περίοδος: Από τη σύλληψη έως τη γέννηση.
- Βρεφική περίοδος: Από τη γέννηση έως τα 2 έτη.
- Πρωτοπαιδική / νηπιακή / προσχολική περίοδος: 3–6 ετών.
- Δεύτερη παιδική / σχολική περίοδος: 7–11 ετών.
- Εφηβική περίοδος: 12–20 ετών.
Η θεωρία του Freud: Ψυχική Συσκευή
Σύμφωνα με τον Freud, η ψυχική μας λειτουργία δομείται από τρία βασικά μέρη:
- Εκείνο (Id): Βασίζεται στην αρχή της ευχαρίστησης, εκφράζει άμεσα τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις μας.
- Υπερεγώ (Superego): Εκφράζει τους ηθικούς κανόνες, τις αξίες και τις απαγορεύσεις. Είναι συχνά το «αυστηρό» μέρος μας.
- Εγώ (Ego): Βασίζεται στην αρχή της πραγματικότητας. Κρατά τις ισορροπίες ανάμεσα στο Εκείνο και στο Υπερεγώ και συνδέεται με την αντίληψη, τη νόηση και την κρίση.
Παιδικό Παιχνίδι και Κοινωνικοποίηση
Το παιχνίδι του παιδιού αλλάζει μορφή καθώς μεγαλώνει, αντανακλώντας την κοινωνική και γνωστική του ανάπτυξη:
- Αμέτοχο παιδί: Δεν συμμετέχει ενεργά στο παιχνίδι.
- Μοναχικό παιχνίδι (περίπου 2 ετών): Το παιδί παίζει μόνο του.
- Παιδί-θεατής: Παρακολουθεί τα άλλα παιδιά να παίζουν, μπορεί και να σχολιάζει.
- Παράλληλο παιχνίδι (περίπου 3 ετών): Παίζει δίπλα σε άλλα παιδιά, αλλά όχι μαζί τους.
- Συντροφικό παιχνίδι (περίπου 4 ετών): Υπάρχει αλληλεπίδραση ανάμεσα στα παιδιά.
- Συνεργατικό παιχνίδι (5–6 ετών και άνω): Τα παιδιά συνεργάζονται για έναν κοινό στόχο στο παιχνίδι.